Czy wiesz jak uczyć się Phrasal Verbs? Poznaj niezwykle skuteczną metodę, która pomoże Ci je szybko, łatwo i trwale zapamiętać.
Co to są Phrasal Verbs?
Phrasal Verbs (w języku polskim nazywane czasownikami frazowymi lub złożonymi) to takie wyrażenia, które składają się z czasownika oraz przyimka bądź przysłówka (czyli partykuły). Partykuła dodana do czasownika uzupełnia, modyfikuje bądź całkowicie zmienia znaczenie całego wyrażenia.
I właśnie w tym cały ambaras – czasami jesteśmy w stanie domyślić się znaczenia czasownika złożonego na podstawie czasownika i partykuły, które go tworzą, jednak w większości przypadków jest to zbyt trudne… (Przynajmniej na pierwszy rzut oka takie się wydaje – ale o tym za chwilę.)
Spójrzmy na przykłady:
look around → look – patrzeć; around – dookoła; look around – rozglądać się
run away → run – biec; away – stąd, daleko; run away – uciekać
look after → look – patrzeć; after – po; look after – opiekować się, dbać
bring up → bring – przynieść, przyprowadzić; up – w górę, na górze; bring up – wychowywać (dzieci)
turn down → turn – obracać, obrócić się, skręcić; down – w dół, na dole; turn down – odrzucić (np. ofertę pracy), też: ściszyć (np. telewizor, muzykę); przygasić (światło)
pick up → pick – wybierać, zbierać, zrywać; up – w górę, na górze; pick up – nauczyć się czegoś, podłapać coś
put up with → put – postawić, położyć, stawiać; up – w górę; with – z; put up with – wytrzymywać, znosić (coś lub kogoś)
Jak zatem uczyć się tych Phrasal Verbs, których znaczenia nie da się wydedukować ze słów składowych? Jak je zapamiętać?
Ogólnie zaleca się, by czasowników frazowych uczyć się tak, jakby to był jeden wyraz – sprawdzamy jego znaczenie w słowniku i zapamiętujemy w całości. Jest to dobra metoda, chociaż żmudna i czasochłonna – wymaga wielokrotnego powtarzania.
Gdy znamy już więcej Phrasal Verbs, możemy je sobie pogrupować według czasowników lub przyimków/przysłówków. Tworzenie takich notatek, np. w formie map myśli, to bardzo fajny sposób na powtórkę przed klasówką lub egzaminem.
Niestety, czasowników złożonych w języku angielskim jest bardzo dużo i dlatego mogą się nam po prostu mieszać. Wiele osób myli na przykład look for (szukać czegoś, kogoś) z look after (opiekować się kimś, dbać o coś). Te wyrażenia różnią się tylko partykułą. Nic więc dziwnego, że ‘frejzale’ obdarzane są przez uczniów szczerą nienawiścią.
Ucząc się języka angielskiego korzystałam z wyżej opisanych metod. Niektórych czasowników złożonych uczyłam się na pamięć, tworzyłam też różnorodne listy w ramach powtórek. Techniki te były pomocne, jednak moja intuicja językowa podpowiedziała mi inną NIEZWYKLE EFEKTYWNĄ METODĘ. Dzięki niej nauka czasowników frazowych stała się dla mnie prosta i przyjemna. Tak, dobrze przeczytał-eś/-aś: PROSTA i PRZYJEMNA. Zapewne jesteś ciekaw-y/-a, co to za metoda?
Zanim przejdę do meritum, zastanówmy się najpierw, czy rzeczywiście znaczenie czasowników frazowych całkowicie odbiega od znaczenia poszczególnych wyrazów składowych? Czy większość phrasal verbs to kombinacje przypadkowych czasowników i przyimków?
NIE, tak nie jest. Każdy czasownik ma swoje określone znaczenia (zazwyczaj jest ich kilka) i każdy przyimek niesie ze sobą określone koncepcje znaczeniowe. Połączenie tych dwóch części mowy z pewnością przypadkowe nie jest. Nawet jeśli jest nam ciężko odgadnąć, co dany czasownik złożony znaczy, to możemy wykorzystać dosłowne znaczenie czasownika i przyimka, by lepiej zrozumieć i zapamiętać znaczenie całego wyrażenia.
Oczywiście najlepiej jest wytłumaczyć to na przykładach. Opiszę w jaki sposób ja uczyłam się Phrasal Verbs.
Jak uczyć się Phrasal Verbs?
Gdy natrafiałam na jakiś nowy czasownik frazowy, najpierw sprawdzałam jego znaczenie w słowniku. Wypisywałam sobie kilka zdań z jego użyciem, by wiedzieć z jakimi słowami najczęściej się łączy i w jakich sytuacjach można go stosować. Następnie próbowałam sobie dany czasownik złożony WYOBRAZIĆ. Jak to robiłam?
Przeanalizujmy ponownie niektóre z wyżej wspomnianych przeze mnie Phrasal Verbs:
bring up → wychowywać (dzieci)
Bring oznacza przynieść, przyprowadzić, a przyimek up oznacza ruch do góry. Dosłowne znaczenie tego wyrażenia to zaprowadzić kogoś na górę, przyprowadzić kogoś na górę; wziąć coś na górę; też: podnieść).
I would like to bring you up and show you the view. – Chciałbym zabrać cię na górę i pokazać ci widok.
Jak to się ma do wychowywania dzieci? Otóż dzieci rosną, ich ciała w pewnym sensie wykonują ruch do góry (→ up). Rodzice im w tym procesie towarzyszą, opiekują się nimi. Chociaż dosłownie nie prowadzą swoich dzieci do góry (→ bring up), nie ciągną ich w górę, to jednak w znaczeniu metaforycznym tak właśnie robią. Pomagają swoim dzieciom w dorastaniu, dzięki rodzicom dzieci mogą rozwijać się i rosnąć.
By lepiej zapamiętać to wyrażenie, wyobraziłam sobie osobę dorosłą (rodzica) a obok niej małe dziecko. Rodzic miał rękę wyciągniętą w stronę dziecka. Najpierw ta ręka była na dole (dziecko było małe), a następnie podnosiła się do góry powodując, że dziecko stawało się coraz większe.
Ja jako rodzic podnoszę rekę do góry (I bring my hand up – rzadko używane, aczkolwiek bring up znaczy również podnieść) i jednocześnie moje dziecko rośnie – czyli wychowuję swoje dziecko, towarzyszę mu w procesie dorastania.
to bring up children → wychowywać dzieci
I brought up three children on my own.
He was brought up by his grandparents.
How to bring up children properly?
turn down → ściszyć (dźwięk), przyciemnić (światło); odrzucić (np. jakąś ofertę, propozycję)
Turn znaczy obrócić, kręcić; a down to oczywiście ruch w dół. Oprócz tego, przyimek down często nadaje czasownikom znaczenie zmniejszania, redukowania. I tak właśnie jest w tym przypadku.
Turn down oznacza zmniejszyć natężenie czegoś, np. ściszyć dźwięk lub przyciemnić światła.
to turn down the music / the radio / the TV / the lights / the heating
Could you turn the music down? I can’t hear you!
Wyrażenie to łatwo wyjaśnić. Pierwsze odbiorniki radiowe i telewizyjne miały pokrętła, które służyły do regulowania głośności. Aby przyciszyć, zmniejszyć dźwięk (→ down) kręciło się pokrętłem (→ turn) w lewo, czyli przeciwnie do ruchu wskazówek zegara.
Jak dla mnie powyższe wyjaśnienie jest całkiem logiczne. Zostało nam jednak jeszcze jedno znaczenie turn down, a mianowicie odrzucić coś, odmówić. Jak je zapamiętać?
turn down → odrzucić (np. jakąś ofertę, propozycję)
Jak byłam dzieckiem moja babcia miała takie stare radio, które posiadało pokrętło. Często bawiłam się tym pokrętłem słuchając audycji dla dzieci. A gdy coś mnie nie interesowało, kręciłam pokrętłem w lewo, stopniowo ściszając głos, aż do całkowitego wyciszenia (i w końcu wyłączenia radia – pokrętło służyło również do włączania i wyłączania odbiornika).
UWAGA! TURN DOWN oznacza ściszyć, zredukować intensywność. // TURN OFF - wyłączyć, odłączyć, odciąć zasilanie.
W mojej wyobraźni też mam takie pokrętło i używam go, gdy ktoś składa mi propozycję, która mi się nie podoba i chcę odmówić. Obracam wtedy pokrętłem w lewo, ściszając głos osoby składającej mi ofertę (→ turn down), aż do całkowitego wyciszenia tej osoby i odrzucenia jej propozycji.
to turn down an invitation / a job offer / an application / a request / a proposal
Unfortunately, I had to turn down their offer.
They turned our request down.
Czasami wyobrażam sobie, że osoba, której odmawiam, obraca się i zmniejsza (→ turn down), odchodzi, oddala się. Wyrażenia turn down można też użyć w stosunku do osoby, czyli innymi słowy można odprawić kogoś z kwitkiem lub dać komuś kosza.
We had to turn Joan down, even if her proposal was okay.
I asked her out on a date but she turned me down.
Tego typu wizualizacje pomogły mi w zapamiętaniu większości Phrasal Verbs. Chodziło o to, by powiązać dosłowne znaczenie czasownika złożonego ze znaczeniem przenośnym. W ten sposób zapamiętywałam i czasownik, i przyimek oraz bardziej abstrakcyjne znaczenie całego wyrażenia. Na tym właśnie polegała moja metoda. I jak Ci się podoba?
– – –
Jak uczyć się Phrasal Verbs?
Niniejszym otwieram cykl artykułów poświęcony czasownikom złożonym. W każdym artykule będę omawiać po kilka czasowników frazowych z podziałem na przyimki/przysłówki. Będę oczywiście korzystać z opisanej tutaj metody.
Zapraszam do regularnego odwiedzania mojego bloga!
– – –
Jeśli artykuł “Jak uczyć się Phrasal Verbs” Ci się spodobał, zachęcam Cię do polubienia mnie na Facebooku i do udostępniania.
Dziękuję za Twoją uwagę i zaangażowanie 🙂
Jak uczyć się Phrasal Verbs – przykłady zdań pochodzą ze stron:
https://www.idioms.thefreedictionary.com/
Przeczytaj również:
